Choroby

Definicja i charakterystyka. Łysienie androgenowe (AGA) występuje u ok. 50% populacji powyżej 40. rż., zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Mechanizm powstawania łysienia androgenowego związany jest z przemianą testosteronu, pod wpływem enzymu 5a-reduktazy, w dihydrotestosteron, który, oddziałując na receptory androgenowe mieszka włosowego, prowadzi do jego stopniowej inwolucji. Mieszki ulegają stopniowej miniaturyzacji, wydłuża się ich okres telogenu, okres zaś anagenu ulega skróceniu, a produkowany włos staje się coraz cieńszy i krótszy. U mężczyzn utrata włosów zwykle rozpoczyna się w okolicy czołowo-skroniowej, a następnie ciemieniowej. U kobiet zmiany chorobowe mają raczej postać przerzedzenia włosów. Uwagi ogólne. Rozpoznanie łysienia androgenowego stawiane jest na podstawie obrazu klinicznego, rzadko potrzebne jest wykonanie badan dodatkowych. Chorobie tej nie towarzyszą żadne objawy dodatkowe, ale postępująca utrata włosów dla wielu chorych stanowi poważny problem psychiczny. Na przestrzeni lat w leczeniu tej choroby polecanych było wiele środków, jak witaminy, mikroelementy i zioła oraz różne metody medycyny alternatywnej. Żadna z tych metod nie przeszła pozytywnej weryfikacji w badaniach klinicznych. Obecnie dysponuje się preparatami i metodami leczenia nie tylko powstrzymującymi proces łysienia, ale i wpływającymi na odrost włosów. Leczenie to jest jednak skuteczne jedynie u chorych z niewielką lub średnio nasiloną utratą włosów. Leczenie Leczenie ogólne Finasteryd Finasteryd stosuje się w dawce 1 mg p.o. dziennie. Pierwsze efekty leczenia w postaci zahamowania wypadania włosów i rozpoczynającego się odrostu obserwuje się po 3 miesiącach terapii. W badaniach klinicznych dobre efekty terapeutyczne osiągano u 80% pacjentów. W celu utrzymania odrostu włosów zaleca się nieprzerwane podawanie leku. Stosowanie finasterydu jest przeciwwskazane u kobiet w wieku rozrodczym. U kobiet po menopauzie nie wykazano skuteczności tego leku w terapii łysienia androgenowego. Mechanizm działania finasterydu polega na hamowaniu enzymu 5a-reduktazy typu II. Leki antyandrogenowe Leki antyandrogenowe mogą być stosowane w leczeniu łysienia an¬drogenowego jedynie u kobiet. Najczęściej polecany jest octan cyproteronu w połączeniu z estrogenami (2 mg octanu cyproteronu i 35-50 pg etinylestradiolu w 1 tabletce) podawany przez 21 dni z 7-dniową przerwą, stosowany przez wiele miesięcy. W części przypadków poleca się zwiększenie dawki cyproteronu do 50-100 mg pomiędzy 5. a 15. dniem cyklu miesiączkowego. Przy dość niewielkiej skuteczności leczenie to powoduje wystąpienie wielu objawów ubocznych i powinno być prowadzone pod ścisłą kontrolą lekarską. Innym lekiem o działaniu antyandro-genowym jest spironolakton stosowany w dawce 50-200 mg na dzień przez kilka miesięcy. W badaniach klinicznych wykazano, że może on zahamować łysienie androgenowe u kobiet, ale nie wpływa na odrost włosów. Jego stosowanie powoduje wystąpienie objawów ubocznych, rn.in. zaburzeń miesiączkowania i hiperkaliemii.